Ο σακχαρώδης διαβήτης είναι μια νόσος που προκαλεί την αύξηση της συγκέντρωσης της γλυκόζης (σάκχαρο) στο αίμα.
Φυσιολογικά το σώμα μας χρησιμοποιεί μια ορμόνη, την Ινσουλίνη, για να απορροφήσει τη γλυκόζη που προκύπτει από τη διάσπαση των τροφών και να τη χρησιμοποιήσει για τις ενεργειακές του ανάγκες. Όταν όμως ο οργανισμός δεν παράγει αρκετή ινσουλίνη, ή/και δε μπορεί να την χρησιμοποιήσει σωστά, η γλυκόζη στο αίμα αυξάνεται. Ως αποτέλεσμα, αφενός ο οργανισμός δεν έχει την απαιτούμενη ενέργεια και αφετέρου προκαλούνται βλάβες στην καρδιά, τα αγγεία, τους νεφρούς και τα μάτια από το αυξημένο σάκχαρο που κυκλοφορεί στο αίμα. Αυτό καθιστά τον μη θεραπευόμενο σακχαρώδης διαβήτη μια από τις κύριες αιτίες στεφανιαίας νόσου, αγγειακών εγκεφαλικών επεισοδίων, τύφλωσης, νεφρικής ανεπάρκειας και νόσων περιφερικών αγγείων.
Τα τελευταία τριάντα χρόνια η επίπτωση του διαβήτη έχει διπλασιαστεί παγκοσμίως, με αποτέλεσμα να πάσχουν σήμερα περί τα 422 εκατομμύρια ενήλικες ανά τον κόσμο. Πολλοί μάλιστα χωρίς να το γνωρίζουν, κι αυτό διότι στα πρώτα στάδια (προδιαβήτης) συχνά δεν υπάρχουν συμπτώματα. Για το λόγο αυτό είναι σημαντικό να γίνεται τακτικά ένας προληπτικός έλεγχος, ιδιαίτερα όταν υπάρχει κληρονομικό ιστορικό ή άλλοι συναφείς παράγοντες κινδύνου (υπέρταση, δυσλιπιδαιμία, παχυσαρκία), αλλά και ενημέρωση για τα προειδοποιητικά σημάδια που θα πρέπει να οδηγήσουν σε περαιτέρω έλεγχο. Μερικά τέτοια σημάδια είναι η αυξημένη δίψα και πείνα, η ασυνήθιστη απώλεια βάρους, η αυξημένη διούρηση και οι διαταραχές στην όραση.
Αν υπάρχει προδιαβήτης, οικογενειακό ιστορικό διαβήτη ή αυξημένος κίνδυνος διαβήτη, οι τέσσερις βασικές αλλαγές στην καθημερινότητα που μπορεί να καθυστερήσουν ή και να προλάβουν την εμφάνιση της νόσου είναι η βελτίωση της διατροφής (μικρά συχνά γεύματα, τροφές ολικής άλεσης όπως καστανό ρύζι ή ζυμαρικά ολικής άλεσης, φρέσκα φρούτα και λαχανικά, ψάρι και άπαχο κρέας όπως πουλερικά), η βελτίωση και διατήρηση του σωματικού βάρους, η τακτική άσκηση (150 λεπτά εβδομαδιαίως μέτριας έντασης άσκησης, ιδίως αερόβια όπως έντονο περπάτημα ή τρέξιμο ή 75 λεπτά έντονης άσκησης) και η διακοπή του καπνίσματος. Σε πολλές περιπτώσεις είναι ανάγκη αυτές οι αλλαγές να συνοδευτούν από φαρμακευτική αγωγή για να επιτευχθεί ο ικανοποιητικός έλεγχος της γλυκόζης στο αίμα.
Σήμερα ο σακχαρώδης διαβήτης μπορεί να αντιμετωπιστεί με επιτυχία. Η συνεργασία ασθενή και ιατρού, ο τακτικός έλεγχος, η διατήρηση ενός υγιεινού τρόπου ζωής και η συνέπεια στη λήψη της φαρμακευτικής αγωγής μπορούν να προλάβουν σε μεγάλο βαθμό την εξέλιξη του διαβήτη και τις επιπλοκές του.